19. listopad

  EUROPSKI DAN SUZBIJANJA
TRGOVANJA LJUDIMA

    1745.  umro je Jonathan Swift, engleski književnik, vrstan satiričar i oštrouman kritičar ljudske
               naravi i društvenih poroka. Golemu popularnost stekao je njegov fantastični roman
               Gulliverova putovanja. ( > )

    1862.  rođen je Auguste (Marie Louis Nicolas) Lumiere, francuski izumitelj, uz brata Louisa
               (Jeana), (5. listopada 1864. - 6. lipnja 1948.) pionir kinematografije. Tvorničari i usavršavatelji
               fotografskog materijala, braća su pod utjecajem Edisonovog kinetoskopa spojili kameru i pro -
               jektor u istu spravu - cinematographe, stvorivši time mogućnost otvorene projekcije za publiku.
               Prva projekcija je održana 28. prosinca 1895. u pariškom Grand Cafeu - 25-minutni program 
               vrlo kratkih dokumentarnih filmova u Louisovoj režiji : Ulazak vlaka u postaju La Ciotat; Izlazak
               radnika iz tvornice Lumiere; Iskrcavanje sudionika kongresa u Neuille-sur-Seine; Bebin
               zajutrak i komična inscenacija Poliveni poljevač. ( > )
 
    1882.  rođen je Umberto Boccioni, talijanski kipar i slikar, protagonist i teoretičar futurizma
               (Manifest slikara futurista). Njegova djela izražavaju estetiku dinamizma, pokreta,
               brzine i divljenja stroju. Snaga ulice; Sinteza ljudskog dinamizma; Elastičnost. ( > )

    1895.  rođen je Lewis Mumford, američki sociolog i povjesničar umjetnosti. Glavni su mu
               radovi s područja urbanizma i kulture stanovanja. Grad u historiji; Mit o mašini. ( > )

    1896.  umro je Šime Ljubić, hrvatski povjesničar i arheolog. Pisao je o povijesti Dubrovnika,
               Venecije te o prapovijesti i klasičnoj arheologiji. Na temelju građe iz mletačkih arhiva
               objavio je zbirke povijesnih izvora. Postavio je temelje našoj modernoj numizmatici. ( > )

    1899.  rođen je Miguel Angel Asturias, gvatemalski književnik čija proza, koristeći postupke
               tzv. magijskog realizma, prepleće socijalnu realnost i lokalne mitove te stvarne i fantastične
               elemente. 1967.  je primio Nobelovu nagradu. Gvatemalske legende; Gospodin predsjed -
               nik; Uragan; Kukuruzni ljudi; Zeleni papa; Oči pokopanih. ( > )

    1913.  rođen je Vasco Pratolini, talijanski književnik. Bio je tijesno vezan uz filmske neorealiste
               i često im je pisao scenarije. Gradska četvrt; Metalo; Kronika o siromašnim ljubavnicima;
               Obiteljska kronika; Postojanost razuma; Jedan junak našeg doba; Rasipanje života;
               Jedna talijanska priča. ( > )

    1916.  rođen je Jean (Baptiste - Gabriel - Joachim) Dausset, francuski imunolog i hematolog.
               Za rad na području transplantacijske imunologije i genetičke kontrole reakcije imunološkog
               sustava na strana tijela, 1980. je dobio Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu a s njim
               su je podijelili Amerikanci George D.(avis) Snell (19. prosinac 1903. - 6. lipanj 1996.) i
               Baruj Benacerraf (podrijetlom iz Venezuele, r. 29. listopada 1920.). Dausset je bio i član          
               HAZU. ( > )

    1931.  rođen je John le Carre (pravim imenom David John Moore Cornwell), proslavljeni autor
               špijunskih romana za koje je inspiraciju crpio "iz prve ruke" : radio je za britansku obavje -
               štajnu agenciju MI6. Poziv za mrtve; Kvalitetno ubojstvo; Špijun koji je došao iz hladnoće;
               Mali grad u Njemačkoj; Naivni i sentimentalni ljubavnik; Dečko, dama, kralj, špijun; Mala
               bubnjarica; Smileyevi ljudi; Ruska kuća... 

    1937.  umro je Ernest Rutherford. ( > )

    1945.  rođen je  Angus (Stewart) Deaton, vodeći škotski mikroekonomist. Za analizu potrošnje,
               siromaštva i socijalne skrbi dobio je 2015. Nobelovu nagradu. 

    1999.  umrla je Nathalie Sarraute. ( > )